Oikos – ที่อยู่อาศัย

Oikos
Oikos หรือ οἶκος เป็นภาษากรีกโบราณที่มีความหมายเท่ากับบ้านเรือน ที่อยู่อาศัย หรือครอบครัว โดย oikos นั้นเป็นหน่วยย่อยที่สุดของสังคมในนครรัฐในยุคกรีกโบราณโดยทั่วไป ที่นับรวมไปถึงหัวหน้าของมัน (ที่มักจะเป็นผู้ชายสูงวัย) ครอบครัวใกล้ชิดของเขา (ภรรยาและบุตร) และข้าทาสบริวารที่อาศัยอยู่ด้วยกันในสถานที่หนึ่ง Oikos ขนาดใหญ่จะมีไร่สวนที่ดูแลรักษาโดยแรงงานทาสที่ก็ถือว่าเป็นหน่วยย่อยทางเกษตรกรรมขนาดเล็กที่สุดของอารยธรรมโบราณ
Oikos ในอารยธรรมกรีกโบราณ
Oikos ในอารยธรรมกรีกโบราณนั้นมีความหมายแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญกับ domus ของอาณาจักรโรมันตรงที่การวางแปลนทางสถาปัตยกรรม ถึงแม้กรีกจะเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรโรมันมาเป็นเวลายาวนานแล้วก็ตาม โดยเรือนแบบของกรีกนั้นจะถูกสร้างรอบๆ ระเบียงคดที่ราดปูเรียบและมีพื้นที่ที่แบ่งแยกอย่างชัดเจนระหว่างของผู้หญิงและของผู้ชาย
ส่วนแรกสุดของเรือนพักจะประกอบด้วย gynaikonitis (หมายถึงเฉลียงของสตรี) หรือระเบียงคด, ตัวเรือน oikos เอง, ส่วนกลางที่ใช้ทำกิจกรรมภายในครัว และส่วนบนของเรือน โดยในส่วนหลังสุดนี้จะเป็นพื้นที่ของห้องนอนต่างๆ และห้องรับประทานอาหาร ในส่วนที่สองของเรือนหรือที่เรียกว่า andronitis นั้นจะเป็นที่ที่ผู้ชายภายในบ้านใช้ทำกิจกรรมต่างๆ นอกจากนั้นก็ยังมีห้องรับประทานอาหาร, ห้องรับแขก และห้องสมุดอีกด้วย
ลักษณะครอบครัวของชาวกรีกโบราณ
ส่วนครอบครัวที่อาศัยอยู่ใน Oikos นั้นจะประกอบไปด้วยผู้ชายที่คนหนึ่งจะมีบทบาทเป็น kyrios หรือนายใหญ่ของบ้าน โดยเขาจะมีหน้าที่รับผิดชอบเป็นผู้จัดการเกี่ยวกับและเป็นตัวแทนประโยชน์ของ Oikos ของตนเองต่อหน้าสาธารณชนในวงกว้างหรือ polis และยังมีหน้าที่ให้การปกป้องคุ้มครองด้านกฎหมายแก่เหล่าสตรีและเด็กที่อยู่รวมเรือนหรือใน Oikos ของตนเองด้วย
บทบาทของผู้หญิง
ในขณะที่ผู้ชายจะมีบทบาททั้งใน Oikos และ Polis ผู้หญิงนั้นจะมีบทบาทเฉพาะใน Oikos เท่านั้น ดังที่ปรากฏในบทกวีของโฮเมอร์ ที่ตัวละครผู้หญิงชนชั้นสูงจะมีวิถีชีวิตที่อยู่ต่างหากไม่วุ่นวายกับใคร แม้ว่าผู้หญิงจะมีสถานะเป็นพลเมืองแต่ก็ไม่ได้รับสิทธิ์ในฐานะพลเมืองแต่อย่างใด นั่นคือไม่สามารถออกเสียงหรือมีส่วนในการเมืองและการจัดการผลประโยชน์สาธารณะใดๆ ผู้หญิงในครัวเรือนนั้นจะดำเนินชีวิตอยู่ในพื้นที่ที่แยกออกไปต่างหากที่เรียกว่า gynakonitis โดยไม่ถูกมองเห็นโดยสิ้นเชิง ผู้หญิงนั้นจะมีหน้าที่รับผิดชอบต่อ Oikos ของตนเองเท่านั้นโดยรับหน้าที่ในการดูแลจัดการทาสและเด็ก มีหน้าที่ทำอาหาร ดูแลรักษาคนป่วย และทำงานเกี่ยวกับเสื้อผ้าตั้งแต่การทอไปจนถึงการตดแต่งเครื่องประดับ แต่โดยส่วนใหญ่ผู้ที่รับหน้าที่เหล่านี้นั้นก็เป็นทาสผู้หญิงที่รับคำสั่งมาจากนายใหญ่ของบ้านอีกต่อหนึ่ง
ส่วนเด็กที่อาศัยอยู่ใน Oikos นั้นนับตั้งแต่เกิดก็จะทำการคลอดกันในบ้านโดยมีผู้หญิงทุกคนของบ้านเป็นผู้ดูแล แต่เพราะการคลอดเด็กถือกันว่าเป็นการสร้างมลภาวะจึงไม่ให้ทำการคลอดเด็กในเขตพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ของบ้าน โดยในตอนทำคลอดนั้นผู้ที่เป็นนายใหญ่ของบ้านจะมีสิทธิ์ตัดสินใจว่าจะเลี้ยงหรือจะทิ้งเด็กคนนั้น ถ้าจะเลี้ยงไว้ก็ต้องทำพิธีชำระล้างในวันที่ห้าหรือวันที่เจ็ดหลังการคลอด
โดยส่วนใหญ่การมีเด็กผู้ชายจะสร้างความยินดีมากกว่าด้วยหลายเหตุผล เช่นเพราะการมีเด็กผู้ชายนั้นเท่ากับการมีผู้รับสืบทอดครอบครัวและลัทธิของครอบครัว โดยเด็กผู้ชายจะถูกเลี้ยงในพื้นที่ของสตรีจนกระทั่งอายุครบหกขวบและจะถูกส่งเข้าโรงเรียน ส่วนเด็กผู้หญิงจะถูกดูแลอย่างเข้มงวดจนกว่าจะแต่งงานออกเรือนไป โดยที่ก่อนหน้านั้นเด็กผู้หญิงจะได้รับการฝึกฝนทักษะเรื่องครัวเรือนและแทบไม่ได้ออกจากพื้นที่ของสตรีในบ้านเลย ส่วนในนครรัฐอย่างสปาร์ตานั้น เด็กผู้ชายจะถูกย้ายออกจากบ้านของตนเองตอนอายุเจ็ดชวบและเข้าสู่การดูแลของรัฐโดยตรง
สัตว์บางประเภทจะถูกเลี้ยงไว้ในเรือนตั้งแต่ในยุคของโฮเมอร์ ที่มีการค้นพบว่ามีการกล่าวถึงสุนัขในบ้านไว้ในบทกวีของเขา สัตว์เลี้ยงที่เป็นที่นิยมที่สุดคือสุนัขตัวเล็กๆ ที่มักปรากฏในอยู่บนศิลาหลุมศพแบบแอททิกาจากศตวรรษที่ห้าก่อนคริสตกาล